ქვეყნის განვითარების კურსი
“Их так учат” Фазиль Искандер ეპიგრაფში გამოტანილი ფრაზა ხშირად მახსენდება ხოლმე – სამწუხაროდ. ორიგინალში ვითარება იყო შემდეგი: ორი აფხაზი გაოცებული უსმენენ საბჭოთა კოსმონავტს, რომელიც სუფრასთან აფრქვევს “სწორ” აზრებს, ისეთებს, გაზეთ “პრავდას” რომ დაამშვენებდა. სტუმრის გასამართლებლად ერთი მეორეს ამ ახსნას სთავაზობს: იხ ტაკ უჩატ, ანუ კოსმონავტს ეპატიებაო. “იხ ტაკ უჩატ” არის ერთადერთი და უკონკურენტო ინტერპრეტაცია, რომლითაც შეიძლება […]
ოლიგარქების ქვეყანა
დღევანდელი პოსტმოდერნულ ნეოლიბერალური ავტოკრატიების ალტერნატივა მხოლოდ სოციალურ სამართალზე ორიენტირებული საზოგადოებაა. შეცდომაა იმის ფიქრი რომ არ არსებობს ოლიგარქიული ტიპის სახელმწიფო მმართველობის ალტერნატივა. დღეს უკვე კარგად არის წარმოჩენილი, რომ სოციალური სახელმწიფო არის დემოკრატიის ყველაზე უკეთესი მაგალითი. ლიბერალიზმი არ არის დემოკრატიის სინონიმი. უფრო მეტიც, მსოფლიოს ავტოკრატიების უმრავლესობა დღეს სწორედაც რომ ლიბერალური ეკონომიკური პოლიტიკის ქვეყნებია. აქედან გამომდინარე, ლიბერალიზმის ალტერნატივა […]
დემოკრატიის კრიზისი, მსოფლიო „დიადი 30 წლეულის“ მოლოდინში
უტა ბიწაძე არავინ იცის კარგია ეს თუ ცუდი, მაგრამ ცხადია, რომ მსოფლიოს ფინანსური ინსტიტუტები მასიურმა დესტაბილიზაციამ შეარყია. დღესაც 30–იანი წლების მსგავსად მსოფლიო ეკონომიკურ კრიზისს ებრძვის, რაც ნეოლიბერალიზმისა და ნეოკონსერვატიზმის შედეგია. ისევე, როგორც 70 წლის წინ დღესაც დემოკრატია კრიზისს განიცდის, მაშინ სახელმწიფოებმა შეძლეს არსებული წესრიგის ტრანსფორმაცია და მსოფლიო დემოკრატიის გადასარჩენად „საყოველთაო კეთილდღეობის სახელმწიფოები“ შექმნეს; რისი გამეორებაც […]
მიმტმასნებლობა და გადამგდებობა
ტყუილია რომ დემოკრატიას ქმნის კონსტიტუცია და საარჩევნო კოდექსი. ერთიც მნიშვნელოვანია და მეორეც, მაგრამ დემოკრატია მაინც ვერ იქნება, თუკი მას აკლია კიდევ ერთი, საკმაოდ ბუნდოვანი, მაგრამ არანაკლებ არსებითი კომპონენტი – პოლიტიკური ქცევის ეთიკა. ყველამ ვიცით, რომ პოლიტიკა არის შესაძლებლის ხელოვნება – მუდმივი ბალანსირება განუხორციელებელ იდეალებსა და ამ იდეალებისგან მეტად შორს მდგარ რეალობას შორის. თუკი ვერ იტან […]
შვედეთი – ალტერნატიული მოდელი განვითარებისათვის
ნეოლიბერალიზმისა და ტეტჩერიზმის პოლიტიკური ტრიუმფის მთელი ლოგიკა მდგომარეობდა იმის მტკიცებაში რომ არ არსებობს სხვა ეფექტური და სიცოცხლისუნარიანი ალტერნატივა(There is No Alternative aka TINA). ყველა პოლიტიკურ კლასში ფართოდ გავრცელდა აზრი რომ გლობალიზაციამ, თავისუფალმა ბაზრებმა, მცირე მთავრობამ საბოლოო გამარჯვება მოიპოვა სახელმწიფოზე, საჯარო სექტორზე, დემოკრატიასა და მუშათა მოძრაობებზე. ისეთი მოსაზრებაც კი გავრცელდა, რომ საერთოდ არ არსებობს ისეთი […]
თავისუფლება და თანასწორობა – დილემა, თუ პერსპექტივა?
ყველაზე მაღალი პოლიტიკური და ეკონომიკური ტრიბუნებიდან, ისევე როგორც მსოფლიოს ქუჩებსა თუ საჯარო დარბაზებში, სულ უფრო ხშირად გაისმის მოსაზრება, რომლის მართებულობას 2001 წელს, გენუაში ანტი–გლობალისტურ დემონსტრაციაზე კარლო ჯულიანის მკვლელობის შემდეგ საღად მოაზროვნე ადამიანები თანდათან აცნობიერებენ: კაპიტალიზმის გაბატონებული ლოგიკა უნდა შეიცვალოს! და კვლავ, უმთავრეს შეკითხვად რჩება – რითი? რა შეიძლება იყოს ნეოლიბერალურ კატეხიზმოსა და ვაშინგტონის კონსენსუსზე დაფუძნებული […]
რატომ გვაშინებენ ”პრორუსული” ძალებით
ყველა რეჟიმს, მიუხედავად მისი ხასიათისა, ლეგიტიმაციის წყარო ესაჭიროება. დემოკრატიის ლეგიტიმაცია ხალხის სუვერენულობას ეფუძნება, ტოტალიტარიზმის იდეოლოგიას, ხოლო ავტორიტარიზმის კი, უმეტეს შემთხვევაში ერ-სახელმწიფოდ ჩამოყალიბების პროცესში მყოფი ქვეყნის საზოგადოებაში არსებულ როგორც შიდა პოლიტიკური, ისე საგარეო პოლიტიკური არასტაბილურობის განცდასა და არაპროგნოზირებადი მომავლის შიშს, რომელიც, როგორც წესი, მძიმე სოციალური მდგომარეობით არის განპირობებული. ავტორიტარულ ელიტას მონოპოლიზირებული აქვს რა საზოგადოების სოციალური ემანსიპაციისთვის […]
სოციალური და ლიბერტარიანული დემოკრატიები
თანამედროვე დემოკრატიები ორ ძირითად ნაწილად იყოფა: ესენია სოციალური და ლიბერტარიანული დემოკრატიები, რომლებიც ლიბერალური დემოკრატიის მოდელზე არიან დაფუძნებული და ამდენად საერთო საფუძვლებიც გააჩნიათ, რომელთა ფორმულირება შემდეგნაირად შეიძლება: პლურალისტური დემოკრატია კანონის უზენაესობით, კონსტიტუციაზე დაფუძნებული პოლიტიკური ძალაუფლება და დემოკრატიული უმრავლესობის პრინციპზე დაფუძნებული მმართველობა. თუმცა მათ შორის მნიშვნელოვანი სხვაობებიც არსებობს სოციალური სფეროს აქტორებს შორის ძალთა გადანაწილების, პოზიტიური და ნეგატიური […]
